ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ

Το τουρνουά μπάσκετ των Ολυμπιακών του Ρίο μόλις ξεκίνησε κι ακόμα κι αν η Team USA βρίσκεται πάλι σε θέση ισχύος, πάντα θα έχουμε την ελπίδα να ζήσουμε μερικές διαχρονικές στιγμές μπάσκετ σαν αυτές που  η συγκεκριμένη διοργάνωση μας έχει κατά καιρούς προσφέρει. Το Hoop Fiction ασχολήθηκε στο facebook page του με τέτοιες ιστορίες σ’ ένα warm-up δύο εβδομάδων για το Ολυμπιακό τουρνουά, και τις συγκεντρώνει σ’ ένα συνολικό post σημαντικών Ολυμπιακών στιγμών του FIBA Basketball. 

1936, Βερολίνο: Το μπάσκετ κάνει την πρώτη του εμφάνιση ως Ολυμπιακό άθλημα. Η συμμετοχή έφτασε τις 23 ομάδες, κάνοντας το τουρνουά το μεγαλύτερο μεταξύ των ομαδικών αθλημάτων. Η Παγκόσμια Ομοσπονδία αποφάσισε να πειραματιστεί διεξάγοντας τα παιχνίδια σε ανοιχτά γήπεδα, πράγμα που προκάλεσε σοβαρά προβλήματα με τις καιρικές συνθήκες. Χρησιμοποιήθηκαν γήπεδα τένις, με τον τελικό μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Καναδά να γίνεται υπό βροχή σε χωμάτινο γήπεδο με τους παίκτες λόγω της λάσπης να μην μπορούν να τριπλάρουν. Τελικό σκορ 19-8 (!), με την απονομή των μεταλλίων να γίνεται από τον James Naismith, τον Καναδό γυμναστή και επινοητή του μπάσκετ.

Στη φωτογραφία, στιγμιότυπο του αγώνα Λετονία - Πολωνία στους Ολυμπιακούς του '36.

1972, Μόναχο: Σοβιετική Ένωση εναντίον Ηνωμένων Πολιτειών για το χρυσό μετάλλιο. Αυτό από μόνο του αρκεί για να καταλάβει κανείς την ιδιαιτερότητα του παιχνιδιού. Συνυπολογίζοντας όμως το κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο εν μέσω Ψυχρού Πολέμου, αλλά και το ότι οι Αμερικανοί ήταν αήττητοι από τότε που το μπάσκετ έγινε Ολυμπιακό άθλημα το 1936, με 7 χρυσά μετάλλια και ρεκόρ 63-0, καταλαβαίνει κανείς πως μιλάμε για ένα από τα πιο ιστορικά παιχνίδια σε Ολυμπιακό τουρνουά. Νικητές οι Σοβιετικοί με 51-50 πετυχαίνοντας το νικητήριο lay-up στη λήξη του χρόνου κι ενώ τα 3 τελευταία δευτερόλεπτα του παιχνιδιού επαναλαμβάνονταν για τρίτη (!) φορά κάνοντας τον αγώνα έναν από τους πιο αμφιλεγόμενους όλων των εποχών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το φωτογραφικό αφιέρωμα του The Guardian, το οποίο αποτυπώνει όσο καλύτερα γίνεται τις τελευταίες δραματικές στιγμές του παιχνιδιού.

Ο Alexander Belov πετυχαίνει το lay-up που έδωσε το χρυσό μετάλλιο

1992, Βαρκελώνη: Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκπροσωπούνται για πρώτη φορά από παίκτες του NBA και στα παρκέ της Βαρκελώνης εμφανίζεται η πληρέστερη ομάδα όλων των εποχών. Κατακτά αήττητη το χρυσό μετάλλιο απέναντι στην Κροατία του Drazen Petrovic ενώ ο μέσος όρος διαφοράς στο τελικό αποτέλεσμα των αγώνων είναι 44 πόντοι (!). Πρώτος σκόρερ της Dream Team ο Charles Barkley με μέσο όρο 18 πόντους ανά αγώνα, ενώ μόνο τρόμο προκαλεί το ότι θα μπορούσε να είναι μέλος του roster και ο Shaquille O'Neal που έχασε τελευταία στιγμή τη θέση του από τον εκπρόσωπο του κολεγιακού μπάσκετ των ΗΠΑ, Christian Laettner. Προπονητής των Αμερικανών ήταν ο Chuck Daly ενώ το roster αποτελούσαν οι: Magic Johnson, John Stockton, Michael Jordan, Clyde Drexler, Larry Bird, Scottie Pippen, Chris Mullin, Christian Laettner, Karl Malone, Charles Barkley, Patrick Ewing και David Robinson.

1992, Βαρκελώνη: Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Dream Team, όμως η ωραιότερη ιστορία είναι αυτή της Λιθουανίας. Δύο χρόνια μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας της από τη Σοβιετική Ένωση, οι Λιθουανοί αδυνατούν να υποστηρίξουν οικονομικά τη συμμετοχή στην Ολυμπιάδα. Η κατάσταση φτάνει στ' αυτιά των Grateful Dead, μιας rock μπάντας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τυπώνουν προϊόντα με το έμβλημα της Λιθουανίας τα οποία γίνονται ανάρπαστα στις συναυλίες τους, και χρηματοδοτούν το ταξίδι της Εθνικής μπάσκετ στην Ολυμπιάδα. Οι Λιθουανοί πετούν εκτός τους Σοβιετικούς στο μικρό τελικό, κατακτούν το χάλκινο μετάλλιο και στην απονομή εμφανίζονται με τα t-shirts των Grateful Dead που φαίνονται στη φωτογραφία. Must see είναι το ντοκιμαντέρ της ιστορίας με τίτλο ‘The Other Dream Team’, καθώς τα γεγονότα παρουσιάζονται από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές.

1996, Ατλάντα: Αυστραλία εναντίον Κροατίας για την πρόκριση στα παιχνίδια των μεταλλίων. Το σκορ βρίσκεται στο 66-66 με 47 δευτερόλεπτα να απομένουν, ο Andrew Gaze βρίσκει τον Tony Ronaldson στο split-out, κι αυτός πετυχαίνει ένα από τα μεγαλύτερα τρίποντα στην ιστορία των Αυστραλών κάνοντας το 69-66, βάζοντας έτσι τους Κροάτες στη διαδικασία των φάουλ χωρίς μεγάλα περιθώρια για ανατροπή. Το παιχνίδι τελειώνει με 73-71 και οι Αυστραλοί είναι στην τετράδα με έπαθλο τον ημιτελικό απέναντι στη δεύτερη version της Dream Team και την ευκαιρία διεκδίκησης ενός μεταλλίου. Οι Αυστραλοί πήραν τη νίκη με μόλις 7 παίκτες να αγωνίζονται, και μάλιστα απέναντι σε μια Κροατία με Radja, Vrankovic, Alanovic και Toni Kukoc.

2000, Σίδνεϊ: Το Ολυμπιακό τουρνουά μπάσκετ βρίσκεται στη φάση των ομίλων με την Team USA να αντιμετωπίζει τη Γαλλία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν τον απόλυτο έλεγχο του παιχνιδιού, όλα κυλούσαν με τον αναμενόμενο τρόπο, και ξαφνικά ο Vince Carter (για πολλούς o καλύτερος dunker της ιστορίας) έκανε ένα απίστευτο κάρφωμα περνώντας κυριολεκτικά πάνω από το Γάλλο center, Frédéric Weis. 15 χρόνια μετά, σε άρθρο του ESPN για το συγκεκριμένο κάρφωμα, ο Weis δήλωσε πως δε θυμάται τίποτα και πως για 10 χρόνια απέφευγε να δει το replay της φάσης. Το δηλωμένο ύψος του Weiss είναι 2,18 ενώ του Half Man Half Amazing Vince Carter είναι 1,98. Άκρως ενδιαφέρουσες είναι οι δηλώσεις που παρουσιάζονται στο αφιέρωμα του ESPN στο κάρφωμα του Vince Carter.

2004, Αθήνα: Πρώτη αγωνιστική της φάσης των ομίλων για το Ολυμπιακό τουρνουά και το Puerto Rico αντιμετωπίζει τις Ηνωμένες Πολιτείες των παλιών Allen Iverson και Tim Duncan, και των νέων Lebron James, Dwayne Wade και Carmelo Anthony. Οι Πορτορικανοί δεν πτοούνται από τους αστέρες του NBA, ο Carlos Arroyo είναι ασταμάτητος με 24 πόντους και 7 assists, ο Jose Piculín Ortiz ακόμα και στα 40 του χρόνια επιβάλλεται και εμπνέει, και η πρώτη βόμβα από τις πολλές που θα ακολουθούσαν πυροδοτείται. Το Puerto Rico γίνεται η δεύτερη εθνική ομάδα που κερδίζει τις ΗΠΑ σε Ολυμπιακό τουρνουά, και η πρώτη που το πετυχαίνει από τότε που επιτράπηκε η συμμετοχή των NBAers και ξεκίνησε η Dream Team era (η άλλη εθνική που είχε νικήσει τις ΗΠΑ ήταν η Σοβιετική Ένωση στο παιχνίδι για το χρυσό μετάλλιο το '72 στο Μόναχο και στον ημιτελικό το '88 στη Σεούλ). 

2004, Αθήνα: Η τελευταία διάκριση μιας Εθνικής που άφησε το στίγμα της στο FIBA Basketball. Η Ιταλία, υπό τις οδηγίες του Carlo Recalcati, παρουσίασε τον ορισμό του μπάσκετ συνεργασίας μέσα από έναν χαρακτήρα αμυντικογενή, αποτελούμενο από παίκτες πνευματικά σκληρούς και winners. Παιχνίδι-σταθμός στο τουρνουά ο ημιτελικός απέναντι στην εξίσου σπουδαία Λιθουανία των Jasikevicius,Macijauskas και Stombergas, όταν οι Ιταλοί επικράτησαν με 100-91 με τον Gianluca Basile να γράφει 31, τον Gianmarco Pozzecco 17, και τον αγαπημένο της σελίδας Massimo Bulleri να βρίσκεται παντού στο παρκέ. Η επιβράβευση ήρθε με το αργυρό μετάλλιο, σε μια πορεία που σταμάτησε από το άλλο υπέροχο παραμύθι του τουρνουά της Αθήνας, αυτό της Αργεντινής. Το roster των Ιταλών το 2004: Gianluca Basile, Massimo Bulleri, Roberto Chiacig, Denis Marconato, Giacomo Galanda, Nikola Radulović, Gianmarco Pozzecco, Matteo Soragna, Michele Mian, Alex Righetti, Rodolfo Rombaldoni, Luca Garri.

2004, Αθήνα: Αργεντινή εναντίον Ηνωμένων Πολιτειών στον ημιτελικό. Η Team USA δεν είναι σε καλή κατάσταση έχοντας κάνει 2 ήττες στη φάση των ομίλων ενώ ξεπέρασε δύσκολα το εμπόδιο των Ισπανών στον προημιτελικό. Οι Αργεντίνοι επιβίωσαν σ' ένα πολύ κλειστό παιχνίδι απέναντι στην Ελλάδα και φάνηκε από την αρχή ότι μπήκαν να διεκδικήσουν την πρόκριση στον τελικό επίσης ίσοις όρους. Ο Ginobili έκανε μια μεγαλειώδη εμφάνιση πετυχαίνοντας 29 πόντους, Nocioni, Montecchia, Hermann και Scola συνέβαλαν τα μέγιστα σε μια υπέροχη επίδειξη του team spirit αυτής της ομάδας, ο Tim Duncan βγήκε εκτός με 5 φάουλ και η Αργεντινή έφτασε στη νίκη με 89-81. Το happy end ολοκληρώθηκε με την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου από τους Αργεντίνους απέναντι στην Ιταλία του Carlos Recalcati.

2008, Πεκίνο: Ελλάδα εναντίον Αργεντινής στον προημιτελικό, σε ένα rematch του παιχνιδιού που έγινε το 2004 στην Αθήνα. Η Ελλάδα μπήκε στο τουρνουά με βλέψεις για βάθρο, αλλά ο κακός της δαίμονας, η Αργεντινή, ήταν και πάλι το αξεπέραστο εμπόδιο πριν τα παιχνίδια των μεταλλίων. Κλειστό set παιχνίδι, μεγάλα σουτ εκατέρωθεν, αλλά καθοριστικότερος παράγοντας ήταν ο Carlos Delfino. Σε μια παράσταση που μνημονεύεται για χρόνια, έβαλε τα πάντα στην τέταρτη περίοδο και ήταν αυτός που σφράγισε την πρόκριση των Αργεντίνων στην τετράδα με 23 πόντους. Τελικό σκορ 80-78, η Ελλάδα είχε την ευκαιρία της για τη νίκη με τον Βασίλη Σπανούλη απ' την κορυφή, η μπάλα βρήκε σίδερο και η Αργεντινή πέρασε στον ημιτελικό εναντίον των Αμερικανών. Ο Delfino φέτος επιστρέφει, και μετά από τρία χρόνια αποχής από τα παρκέ είναι στην τελική δωδεκάδα των Αργεντίνων για τους Ολυμπιακούς του Rio. 

2008, Πεκίνο: Ηνωμένες Πολιτείες εναντίον Ισπανίας για το χρυσό μετάλλιο, με την Team USA να αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρέπει της σύγχρονης ιστορίας της. Έχει να βρεθεί σε τελικό major διοργάνωσης από το 2000, πρέπει να εξιλεωθεί για την απώλεια του χρυσού στους Ολυμπιακούς της Αθήνας, και όλο αυτό χρειάζεται να γίνει απέναντι στους Παγκόσμιους πρωταθλητές Ισπανούς. Το παιχνίδι είναι ένα ρεσιτάλ up-tempo basketball και επιθετικότητας, η Redeem Team δυσκολεύεται σε μεγάλο βαθμό από Pau Gasol και Rudy Fernandez, ενώ 8 λεπτά πριν τη λήξη η διαφορά είναι μόλις στους 2 υπέρ των Αμερικανών. Κι εκεί εμφανίζεται ο Kobe. Πετυχαίνει 13 από τους 20 πόντους και 2 από τις 6 assists του, βάζοντας μερικά πραγματικά μεγάλα σουτ. Τελικό αποτέλεσμα 118-107 για την Team USA, χρυσό μετάλλιο 8 χρόνια μετά, και εξιλέωση για την εξαετία που η κυριαρχία της αμφισβητήθηκε όσο ποτέ.